17 feb 2023
Beschik jij over voldoende kennis om apps te beoordelen op commercialiteit?
Er zijn veel digitale applicaties op de markt; hoewel sommige gratis zijn voor de gebruiker, is geen enkele app echt gratis. Er is geld nodig om de serveropslagruimte en ontwikkelaars te betalen, om de applicatie te bouwen en te ondersteunen. Om te beoordelen hoe commercieel een app is, is het belangrijk om te weten wie voor de app betaalt, wat het verdienmodel van de app is en welk doel de maker van de applicatie heeft.
Commercieel betekent dat het bedrijf als doel heeft om winst te maken. Zorgverleners kijken vaak wantrouwend naar mensen die puur om geld te verdienen in zorg investeren. De meeste mensen die in de zorg werken doen dat omdat ze passie hebben voor hun vak en vinden dat winst in de zorg ondergeschikt moet zijn aan het leveren van goede zorg. Graaiers kunnen rekenen op een flinke dosis publieke verontwaardiging.
Maar veel bedrijven in de zorg maken winst. Voor veel paramedische praktijken is de winst vaak het inkomen. Het loon dat praktijkhouders zichzelf betalen, is wat er na aftrek van kosten onder aan de streep overblijft. Als gevolg hiervan zijn sommige praktijken winstgevender dan anderen.
Een snelle blik op de rechtsvorm van een bedrijf lijkt te vertellen of een organisatie commercieel is of niet. Eenmanszaken, VOF’s of BV’s mogen winst maken, stichtingen en verenigingen niet, maar het is toch complexer dan je denkt.
Stichtingen en verenigingen werkzaam in de zorg hebben geen winstoogmerk en hebben vaak als doel om ofwel mensen met een specifieke ziekte te helpen of zorgprofessionals te helpen. Hoewel ze geen “winst mogen maken”, gebruiken ze inkomen (o.a. donaties) om projecten te financieren en salarissen te betalen.
En hoewel verenigingen geen winst kunnen maken, kunnen ze wel gelinkt zijn aan een onderneming met winstoogmerk. Diverse andere patiënten- en beroepsverenigingen hanteren dit model. Stichtingen en verenigingen zijn altijd op zoek naar donateurs, klanten en patiënten die geld bijdragen om hun organisatie draaiende te houden. Het komt erop neer: ook al hebben stichtingen en verenigingen geen winstoogmerk, ze kunnen wel commercieel zijn.
De eigenaar van een (para)medische praktijk of start-up loopt meer ondernemersrisico en verdient mogelijk minder dan de directeur van een stichting.
Intramurale zorginstellingen zoals ziekenhuizen en verpleeghuizen mogen geen winst maken. Sommige zorgprofessionals denken daarom dat alle eenmanszaken, VOF’s of BV’s commercieel zijn. Tandheelkundige zorg, laboratoria, paramedische praktijken, apotheken en woonzorgaanbieders mogen echter allemaal winst maken. En alleen omdat een bedrijf wettelijk is toegestaan om winst te maken, wil nog niet zeggen dat het ook winst maakt. Denk bijvoorbeeld aan start-ups die nieuwe digitale zorg ontwikkelen. Als een bedrijf zorgtechnologie ontwikkelt, hebben ze al snel een BV nodig vanwege de hoge opstartkosten en om persoonlijke aansprakelijkheid te voorkomen. Om te zien of het bedrijf daadwerkelijk winst maakt, kan je de gedeponeerde jaarrekening controleren. Je kunt ook onderzoeken of een organisatie winst belangrijker vindt dan het verbeteren van de zorg door meer te weten te komen over de oprichters en investeerders in het bedrijf. Kortom: Om te beoordelen of een app commercieel is, moet je dus kijken naar de wettelijke kaders EN het morele kompas, de salarissen en intenties.
Niet alleen de rechtsvorm van de organisatie die de app ontwikkelt bepaalt of een app commercieel is, hierbij is ook het verdienmodel van de app belangrijk. Apps kennen verschillende modellen: de eenmalige betaling, de abonnementsvorm, het advertentiemodel en de betalingen om functionaliteiten uit te breiden. Met de eenmalige betaling betalen gebruikers één keer om volledige toegang tot de app te krijgen. Met de abonnementsvorm betalen gebruikers periodiek een afgesproken bedrag. De bovenstaande inkomstenstromen zijn relatief eenvoudig en transparant voor de gebruiker.
In het advertentiemodel verkoopt de applicatie advertentieruimte om berichten, video’s of productdemonstraties weer te geven. Ten slotte vallen applicaties die in-app-aankopen aanbieden onder het “Freemium”-model, waarbij gebruikers toegang krijgen tot basisfunctionaliteit, maar meer betalen voor aanvullende inhoud of functies. Bij deze en andere verdienmodellen is het vaak lastiger om te beoordelen hoe commercieel een app is. Denk hierbij aan apps die klantgegevens gebruiken om geld te verdienen.
Een app kan gegevens verzamelen en gebruiken als een consument akkoord gaat met de algemene voorwaarden. Grote hoeveelheden data geven een organisatie kennis over de gebruiker en dus meer macht om de klant te beïnvloeden. Bedrijven kunnen deze kracht positief gebruiken door de gebruiker op het juiste moment te motiveren tot gezond gedrag. Maar ontwikkelaars kunnen de data en de gedragsinzichten die het oplevert ook gebruiken om de winstgevendheid van de app te vergroten en commerciële belangen te dienen. Het bedrijf kan bijvoorbeeld advertenties weergeven en in-app-aankopen aanbevelen op momenten waarop de kans het grootst is dat gebruikers iets kopen. Of het bedrijf kan de gegevens gebruiken om campagnes op te zetten, de winst te maximaliseren door loyaliteit op te bouwen of nieuwe klanten te werven. Inzicht in het verdienmodel van een applicatie is daarom essentieel om de relatie met de gebruiker en de commercialiteit van de app te beoordelen.
Tot slot is het belangrijk om te kijken naar het doel van de app om te bepalen hoe commercieel de app is. Het doel van een app kan zijn om je te helpen gezonder te eten of ervoor te zorgen dat je minder snel valt. Maar apps worden altijd door iemand gefinancierd. Hoewel voedingscentrum-apps ‘gratis’ zijn, worden ze gefinancierd met overheidsgeld en dus indirect door belastingen. De zorgverzekeraar gebruikt gelden die zijn verzameld uit premies voor hun “gratis” apps. Veel start-ups beginnen met het aanbieden van “gratis” apps om marktaandeel te winnen voordat ze om geld vragen, maar moeten op een dag investeringsgeld terugbetalen, dus uiteindelijk moeten de apps inkomsten genereren. Gesubsidieerde onderzoeksprojecten maken ook apps, maar de app verdwijnt vaak als de subsidiepot opdroogt. Wat ik bedoel te zeggen: een gratis app is eigenlijk nooit gratis er betaalt altijd iemand.
Dus als je de commercialiteit van een app wilt beoordelen, verdiep je dan in de organisatie, de oprichters, de intenties, de financieringsstromen en hoe de gebruiker voor de app betaalt. Bedenk dat niet alleen de rechtsvorm van de onderneming doorslaggevend is, maar ook het ontwerp van de app en het doel.