Menu
12 nov 2022
Om voorlichtingsactiviteiten tot het gewenste resultaat te laten komen, moet de patiënt voldoende aandacht besteden aan het leren. Als de patiënt instemmend knikt of "ja" zegt, bewijst dat niet dat de patiënt zijn ‘hoofd’ erbij heeft. Je houdt de aandacht vast door nieuwsgierigheid, spanning en verwachting te creëren. Technieken om dit te doen zijn stemwisselingen en goed gebruik van pauzes. Daarnaast kun je aankondigen dat je iets belangrijks gaat zeggen om verwachtingen te verhogen en de aandacht te stimuleren. Een andere optie is het gebruik van serious games voor je voorlichtingstaak. Het spelelement zorgt ervoor dat patiënten hun aandacht bij het onderwerp houden, ook als je zelf als zorgverlener niet aanwezig bent.
Informatie is pas effectief als de patiënt het begrijpt! Jij kan er alleen zeker van zijn dat de patiënt het begrijpt als je open vragen stelt als: "Stel dat uw partner vraagt hoe u uw klachten kunt verminderen met eten. Wat zou u zeggen?" Een cruciaal onderdeel van deze vraag is dat patiënten niet eenvoudig met ja of nee kunnen antwoorden. Veel mensen pareren deze vraag, uit schaamte, angst of onverschilligheid om toe te geven dat ze de informatie niet begrijpen wanneer je een eenvoudige vraag stelt als "Is de informatie duidelijk?" Verwarring bij de patiënt of gebrek aan kennis is pas duidelijk wanneer zorgverleners open vragen stellen. Helaas is er tijdens het consult zelden voldoende tijd om het begrip van de patiënt te testen, waardoor de feedback ontbreekt, die nodig is om de effectiviteit van de voorlichting te evalueren. Een innovatieve oplossing voor dit probleem is de inzet van serious games. Games laten patiënten alleen naar het volgende level gaan als ze voldoende punten hebben behaald en dus de informatie begrijpen.
Patiënten kunnen alleen de informatie gebruiken die ze zich herinneren. Stel jezelf dus de vraag: kan mijn patiënt de informatie zo onthouden of is daarbij extra hulp nodig? Om hem te helpen, geven we vaak een samenvatting die patiënten later kunnen nalezen, maar mensen lezen steeds minder en uit onderzoek is bekend dat mensen effectiever leren van games dan van folders, slideshows en video’s, omdat het interactieve karakter van games de opslag van informatie in het langetermijngeheugen stimuleert.
Met digitale spellen kunnen patiënten leren in hun eigen tempo (self-pacing). Spelers verdienen punten als ze het goed doen. Heeft een patiënt moeite met een level en veel vragen fout? Dan kan hij niet door naar het volgende level (niveau). In plaats daarvan krijgt de speler een nieuwe kans. Op deze manier gaan spelers die de stof begrijpen sneller dan spelers die worstelen, en leert iedereen in zijn eigen tempo!
Patiënten leren het beste als je de basis behandelt en van daaruit verder gaat. Door de informatie stap voor stap aan te bieden en langzaam dieper en dieper in de materie te duiken, wordt het gemakkelijker de informatie te begrijpen en te onthouden. Als het bijvoorbeeld gaat om het verbeteren van je dieet, moet je eerst inzicht hebben in voedingsstoffen, portiematen, producten, maaltijden, eetmomenten, enz. Wanneer een patiënt een ziekte heeft die wordt beïnvloed door voedsel, moeten ze ook over de ziekte leren, vervolgens over de gevolgen ervan, en tot slot, hoe voeding de ziekte gunstig kan beïnvloeden. Zorg ervoor dat je de informatie structureert en alle vakgebieden bestrijkt. Ontwikkelaars van serious games bepalen de leerdoelen en hoe ze alle stof het beste kunnen behandelen als onderdeel van het ontwerp van educatieve games.
De patiënt begrijpt en onthoudt informatie beter bij actieve deelname aan de voorlichting. Dit bereik je door interactie te stimuleren, bijvoorbeeld door vragen te stellen. Een andere mogelijkheid zijn serious games waarbij patiënten vragen moeten beantwoorden en direct feedback krijgen op hun antwoorden.
Om patiënten te helpen de informatie te onthouden, blijft herhaling belangrijk. Je kan bijvoorbeeld vragen of de patiënt bepaalde kennis nog heeft en informatie herhalen indien nodig. Zo zorg je ervoor dat de patiënten de voedingsinformatie onthouden bij het maken van voedingskeuzes. Als je tijdens je drukke spreekuur geen ruimte hebt, overweeg dan om een serious game te gebruiken. Als je merkt dat patiënten een bepaald onderwerp zijn vergeten, kan je hen adviseren bepaalde levels nog een keer te spelen.
De 7 vinkjes zorgen ervoor dat patiënten voldoende geïnformeerd zijn om gezonde voedingskeuzes te maken. Heb je hulp nodig bij het behalen van de 7 vinkjes voorlichting? Denk eens aan de inzet van serious games, als laagdrempelige innovatie. Begin met serious games en behaal alle 7 vinkjes!
